รายละเอียดโครงการวิจัย
- ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) :
- การอนุรักษ์และพัฒนาวัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้านโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน ของการเรีย
- ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) :
- Conservation and Development Folk Music Cultural based on Learning Community
- หน่วยงานเจ้าของโครงการ :
- คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์
- ลักษณะโครงการวิจัย :
- โครงการวิจัยเดี่ยว
- ลักษณะย่อยโครงการวิจัย :
- ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย
- ประเภทโครงการ :
- โครงการวิจัยใหม่
- วันเริ่มต้นโครงการ :
- 1 ธันวาคม 2557
- วันสิ้นสุดโครงการ :
- 30 พฤศจิกายน 2558
- ประเภทของการวิจัย :
- งานวิจัยประยุกต์
- ความสำคัญและที่มาของปัญหา :
- ผลของการพัฒนาประเทศชาติตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ทำให้การเกิดละเลยองค์ความรู้และเทคโนโลยีที่มีอยู่ในท้องถิ่น การละเลยระบบสังคมวัฒนธรรม ตลอดจนขาดข้อมูลพื้นฐานของชุมชนเพื่อกำหนดผลลัพธ์ของการพัฒนา ด้วยสภาพดังกล่าวผนวกกับในสภาวการณ์ปัจจุบันสังคมไทยได้ชื่อว่าเป็นสังคมที่กำลังเผชิญหน้ากับความหลากหลายของวัฒนธรรมโลกในศตวรรษที่ 21 หรือสังคมยุคโลกาภิวัตน์ และกำลังก้าวเข้าสู่สังคมประชาคมอาเซียนในปี 2558 ทั้งนี้เนื่องจากการเปิดรับการอพยพย้ายถิ่นไปมาระหว่างชนชาติต่างๆทั่วโลกอย่างอิสระ ส่งผลให้ค่านิยมต่างๆของคนไทยในปัจจุบันกำลังเปลี่ยนแปลงไป ตลอดจนถึงการดำเนินชีวิตที่ไม่ได้มีการปรับหรือปรุงแต่งให้เข้ากับภูมิปัญญาไทยให้เหมาะสมกับสภาพท้องถิ่นที่มีอยู่แล้ว ทำให้เกิดปฏิกิริยาในหมู่ผู้ที่รักและรู้คุณค่าในศิลปวัฒนธรรมดั้งเดิม ซึ่งเป็นคนกลุ่มน้อยอยู่ในชุมชน นอกจากนี้ยังส่งผลทำให้ชุมชนชนบทประสบปัญหาชุมชนล่มสลายและวัฒนธรรมชุมชนถูกทำลาย รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 66 ให้สิทธิบุคคลและชุมชนมีสิทธิอนุรักษ์ ฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น และวัฒนธรรมอันดีของท้องถิ่นและของชาติ ดนตรีพื้นบ้านเป็นศิลปวัฒนธรรมอย่างหนึ่งที่แฝงอยู่ในรูปของการละเล่นของไทย ที่นับวันจะตายไปหรือกลายเป็นรูปไปเป็นอย่างอื่น แม้ปัจจุบันจะมีการส่งเสริมฟื้นฟูขึ้นมาบ้างแต่นั่นเป็นแต่เพียงการ “แสดง” เพื่อสนองความต้องการของผู้บริโภค แม้แต่สถาบันการศึกษาได้นำเอาดนตรีพื้นบ้านมาบรรจุในหลักสูตรแต่ก็เป็นเพียงการศึกษา “เพื่อรู้” มากกว่า “เพื่ออนุรักษ์” คือรู้แล้วก็ปล่อยทิ้งไป เพราะไม่อาจทวนกระแสความรู้สึกตามค่านิยมของคนปัจจุบันได้ จังหวัดนครสวรรค์ เป็นจังหวัดที่มีต้นทุนทางวัฒนธรรมสูง อาทิเช่น วัด แหล่งโบราณสถานต่างๆ ภูมิปัญญาพื้นบ้าน วัฒนธรรมประเพณี และงานประเพณีที่ยังคงสืบทอดกันมาอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน วัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้านที่โดดเด่นและปรากฏชัดในจังหวัดนครสวรรค์ เช่น กลองยาว และเพลงพื้นบ้าน จัดได้ว่าเป็นศิลปวัฒนธรรมที่มีความสัมพันธ์กับวิถีของชุมชนอย่างแน่นแฟ้น กล่าวคือมีบทบาทต่อวิถีชีวิตของคนในชุมชน เช่น การตีกลองยาวบรรเลงในประเพณีพิธีกรรม ตลอดถึงการละเล่นเพลงพื้นบ้านทั่วไป จากสภาวะสังคมที่ต้องปรับเปลี่ยนวิถีของชุมชนต่อกระแสทุนนิยมโลก การดำรงตนอย่างมีพลวัตนับเป็นสิ่งจำเป็นต่อการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งและเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของท้องถิ่นและสังคม ดังนั้นการเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ จึงเป็นกระบวนการสำคัญที่จะต้องเร่งดำเนินการให้เกิดขึ้นในชุมชนเพื่อพัฒนาให้เป็นสังคมแห่งภูมิปัญญา โดยบูรณาการแนวคิดด้านสังคม วัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่น การคิดเชิงระบบ การจัดการความรู้ เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้หรือศูนย์เรียนรู้วัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้าน อันเป็นทางเลือกหนึ่งที่จะทำให้ศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้านดำรงอยู่ รวมถึงการพยายามสร้างวัฒนธรรมจากคุณค่าทางสังคมให้เกิดมูลค่าและคุณค่าทางสังคม จำเป็นอย่างยิ่งที่ทุกหน่วยงานหรือทุกคนควรมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนาต่อยอดให้เป็นศิลปะการแสดงพื้นบ้านที่เป็นเอกลักษณ์ประจำท้องถิ่นและประจำชาติไทยให้ยั่งยืนสืบทอดและเป็นที่รู้จักของคนรุ่นต่อไป อันนำไปสู่การเสริมสร้างความเข้มแข็งของสังคมฐานความรู้ในทุกระดับ และสร้างความพร้อมของชุมชนสังคมเพื่อรองรับการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน
- วัตถุประสงค์ของโครงการ :
- 1. เพื่อศึกษารวบรวมและจัดทำฐานข้อมูลวัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้านของจังหวัด นครสวรรค์ 2. เพื่ออนุรักษ์และพัฒนาวัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้านของจังหวัดนครสวรรค์โดยใช้ชุมชนเป็นฐานของการเรียนรู้
- ขอบเขตของโครงการ :
- ขอบเขตด้านพื้นที่ อำเภอเมือง อำเภอท่าตะโก อำเภอชุมแสง อำเภอพยุหะคีรี อำเภอโกรกพระ จังหวัดนครสวรรค์ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่วัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้านยังปรากฏอยู่ ขอบเขตด้านเนื้อหา 1. สำรวจวัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้านในจังหวัดนครสวรรค์ โดยจัดทำเป็นฐานข้อมูลและแผนที่วัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้าน 2. ศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหา และความต้องการของชุมชนด้านวัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้าน 2. การสร้างกลุ่ม/เครือข่ายวัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้านและแหล่งเรียนรู้วัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้าน 3. พัฒนาคนในชุมชนให้มีความรู้ ความสามารถ ทักษะ ทางดนตรีพื้นบ้านอย่างเป็นรูปธรรม เช่น การตีกลองยาว การขับร้องเพลงพื้นบ้าน การซ่อม/ สร้างเครื่องดนตรีพื้นบ้าน ขอบเขตด้านเวลา ปีงบประมาณ พ.ศ. 2558
- ผลที่คาดว่าจะได้รับ :
- วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล :
- คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) :
- -
- รายชื่อนักวิจัยในโครงการ :
-
ลำดับที่ รายชื่อ ประเภทนักวิจัย บทบาทหน้าที่ สัดส่วน 1 นายภิญโญ ภู่เทศ นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย หัวหน้าโครงการวิจัย 100%
สถาบันวิจัยและพัฒนา
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ ศูนย์การศึกษาย่านมัทรี398/1 หมู่ 3 ตำบลย่านมัทรี อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์ 60130
