รายละเอียดโครงการวิจัย
- ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) :
- การออกแบบเตาอบและปรับปรุงกระบวนการรมควันปลา : กลุ่มวิสาหกิจชุมชนร้านปลา แม่ลำจวน
- ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) :
- Design of Hot Air Drying and Improvement of Smoking and Baking Process : Community Enterprises Mae Lam Chuan Drying Fish Shop.
- หน่วยงานเจ้าของโครงการ :
- คณะเทคโนโลยีการเกษตรและเทคโนโลยีอุตสาหกรรม
- ลักษณะโครงการวิจัย :
- โครงการวิจัยเดี่ยว
- ลักษณะย่อยโครงการวิจัย :
- ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย
- ประเภทโครงการ :
- โครงการวิจัยใหม่
- วันเริ่มต้นโครงการ :
- 10 พฤศจิกายน 2564
- วันสิ้นสุดโครงการ :
- 20 มิถุนายน 2565
- ประเภทของการวิจัย :
- งานวิจัยประยุกต์
- ความสำคัญและที่มาของปัญหา :
- กองทุนหมู่บ้านท่าดินแดง ปลาแม่ลำจวน จังหวัดนครสวรรค์ เมืองสี่แคว แห่มังกร พักผ่อนบึงบอระเพ็ด ปลารสเด็ดปากน้ำโพ เมื่อพูดถึงบึงที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย แน่นอนเลยว่าเราต้องนึกถึง บึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์อย่างแน่นอน และด้วยความที่บึงบอระเพ็ดมีขนาดใหญ่ ปลาในบึงก็ชุม จึงไม่แปลกที่ชาวบ้านในพื้นที่ จะหันมาจับปลา ซึ่งทางวิสาหกิจชุมชนกองทุนหมู่บ้านท่าดินแดง มีกลุ่มปลาแปรรูป โดยปลาที่นำมาทำก็คือ ปลาในท้องถิ่น ในพื้นที่ของบังบอระเพ็ดเป็นปลาธรรมชาติ และ นำเอาวิถีชาวบ้านมาแปรรูปเป็นปลาในรูปแบบต่าง ๆ จนได้รับรางวัลการันตีจากกระทรวงวัฒนธรรมว่าเป็นของดีบ้านฉัน จุดเด่นของปลาแปรรูปที่นี่ก็คือ จะตากแดดธรรมชาติในโคมจึงไม่มีฝุ่นและแมลงมาตอม รับประกันความสะอาด ส่วนปลารมควันก็ใช้วัตถุดิบที่หาได้ในพื้นที่มารมควัน เช่น ซังข้าวโพด และขี้เลื่อย ทำให้ปลาที่รมควันออกมานั้นมีกลิ่นหอมซังข้าวโพด และขี้เลื่อย ที่สำคัญเก็บได้นานถึง 6 เดือน ซึ่งปลารมควันมักเกิดปัญหาความผิดพลาดในการแปรรูป เช่น ปลาแห้งไม่สม่ำเสมอ สีผิดเพี้ยน เนื่องจากเตารมควันที่ใช้ ไม่สามารถควบคุมอุณหภูมิและความชื้นได้ อีกทั้งยังปล่อยควันซึ่งเป็นปัญหาต่อสิ่งแวดล้อม อาทิ PM 2.5 และยังเกิดปัญหากับบ้านใกล้เคียงอีกด้วย จากปัญหาข้างต้น ผู้วิจัยจึงมีแนวคิดออกแบบและสร้างเครื่องต้นแบบในการผลิตปลารมควัน โดยมีลักษณะเด่นคือ เป็นเตาอบเวียนอากาศภายในห้องอบนำกลับมาใช้ใหม่ได้หลังการรมควันผ่านไปช่วงเวลาหนึ่ง มีการติดตั้งชุดวัดอุณหภูมิลมร้อนและออกแบบให้ ลมร้อนกระจายสม่ำเสมอทั่วทั้งเตา เพื่อแก้ปัญหาปลาด้านล่างแห้งก่อนด้านบน เสียเวลาในการสลับชั้น ทำให้มั่นใจได้ว่า สามารถผลิตปลารมควันคุณภาพสูงตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน ในเวลาที่สั้นลงและประหยัดเชื้อเพลิง อีกทั้งมีชุดกรองฝุ่น PM.2.5 ไม่ให้ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอีกด้วย
- วัตถุประสงค์ของโครงการ :
- 1. เพื่อออกแบบและวิเคราะห์การไหลของของไหลในเตารมควันปลา
- ขอบเขตของโครงการ :
- กลุ่มตัวอย่าง ปลาช่อน ปลาสวาย
- ผลที่คาดว่าจะได้รับ :
- ด้านเศรษฐกิจ เพิ่มประสิทธิภาพในกระบวนการผลิต การพัฒนาหรือการปรับปรุงผลิตภัณฑ์ และไปใช้ประโยชน์ในการผลิตเชิงพาณิชย์ ซึ่งจะลดต้นทุนการใช้เชื้อเพลิงและเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน ด้านสังคม มีการนำองค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัยและนวัตกรรม ไปสร้างให้เกิดการเปลี่ยนแปลง การเสริมพลัง ในการพัฒนาชุมชน ท้องถิ่น พื้นที่ ด้านสิ่งแวดล้อม ลดการเกิด PM.2.5 ลดการใช้เชื้อเพลิงจากฟืน ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสภาวะแวดล้อมที่ดีขึ้น เพิ่มคุณภาพชีวิตของประชาชนให้ดีขึ้น และนำไปสู่ความยั่งยืน
- วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล :
- 1. ศึกษาและรวบรวมข้อมูลพื้นฐานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนร้านปลาแม่ลำจวน เช่น บันทึกข้อมูลความร้อน ณ จุดต่าง ๆ ของเตารมควันที่ใช้อยู่ บันทึกปริมาณถ่านที่ใช้ ชนิดของถ่าน เวลาที่ใช้ ในการรมควัน สังเกตพฤติกรรมผู้ประกอบการขณะปฏิบัติการ 2. ศึกษาและรวบรวมข้อมูลพื้นฐาน วิธีการถนอมอาหารและรมควัน ข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับเตาอบรมควัน เพื่อนำมาออกแบบและสร้างเครื่องต้นแบบเตาอบรมควันปลา วัสดุที่สามารถทนความร้อนและเกิดการสูญเสียของความร้อนน้อยที่สุด หลักการการถ่ายโอนความร้อนและนำความร้อนกลับมาใช้ใหม่ 3. ออกแบบตัวเครื่องต้นแบบเตาอบรมควันปลา และทำการจำลองการถ่ายเทความร้อน โดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ 4. จัดทำแผนการปรับปรุงกระบวนการอบรมควันปลา 5. สรุปผลที่ได้ จัดทำเอกสารโครงการ
- คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) :
- เตารมควันที่ใช้ ไม่สามารถควบคุมอุณหภูมิและความชื้นได้ อีกทั้งยังปล่อยควันซึ่งเป็นปัญหาต่อสิ่งแวดล้อม อาทิ PM 2.5 และยังเกิดปัญหากับบ้านใกล้เคียงอีกด้วย จากปัญหาข้างต้น ผู้วิจัยจึงมีแนวคิดออกแบบและสร้างเครื่องต้นแบบในการผลิตปลารมควัน โดยมีลักษณะเด่นคือ เป็นเตาอบเวียนอากาศภายในห้องอบนำกลับมาใช้ใหม่ได้หลังการรมควันผ่านไปช่วงเวลาหนึ่ง มีการติดตั้งชุดวัดอุณหภูมิลมร้อนและออกแบบให้ ลมร้อนกระจายสม่ำเสมอทั่วทั้งเตา เพื่อแก้ปัญหาปลาด้านล่างแห้งก่อนด้านบน เสียเวลาในการสลับชั้น
- รายชื่อนักวิจัยในโครงการ :
-
ลำดับที่ รายชื่อ ประเภทนักวิจัย บทบาทหน้าที่ สัดส่วน 1 นางศรัณรัตน์ คงมั่น นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย หัวหน้าโครงการวิจัย 20% 2 นายปฐมพงค์ จิโน นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 20% 3 นายกฤษณะ ร่มภูชัยพฤกษ์ นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 20% 4 นายภิญโญ ชุมมณี นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 20% 5 นายจุติพรรษ์ อนิวรรตกูล นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 20%
สถาบันวิจัยและพัฒนา
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ ศูนย์การศึกษาย่านมัทรี398/1 หมู่ 3 ตำบลย่านมัทรี อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์ 60130
