รายละเอียดโครงการวิจัย
- ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) :
- การใช้หลักการประมวลผลภาษาธรรมชาติเพื่อสอบสวนโรคจากเอกสารบันทึกอาการของผู้ป่วยโควิด-19
- ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) :
- The use of Natural Language Processing principles for the investigation of diseases from patients COVID-19 records
- หน่วยงานเจ้าของโครงการ :
- สถาบันวิจัยและพัฒนา
- ลักษณะโครงการวิจัย :
- โครงการวิจัยเดี่ยว
- ลักษณะย่อยโครงการวิจัย :
- ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย
- ประเภทโครงการ :
- โครงการวิจัยใหม่
- วันเริ่มต้นโครงการ :
- 1 มกราคม 2564
- วันสิ้นสุดโครงการ :
- 1 มกราคม 2565
- ประเภทของการวิจัย :
- การวิจัยพื้นฐาน
- ความสำคัญและที่มาของปัญหา :
- จากข้อมูลของกรมควบคุมโรค โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) นั้น ถูกจัดว่าเป็นโรคอุบัติใหม่ หมายถึงการมีผู้ป่วย หรือมีแนวโน้มที่จะพบผู้ติดเชื้อเพิ่มมากขึ้น โดยโควิด-19 นั้น เริ่มพบการติดเชื้อครั้งแรกที่ประเทศจีนในเมืองอู่ฮั่น ในช่วงปลายปี 2562 โดยได้รับการยืนยันอย่างเป็นทางการเมื่อ 31 ธันวาคม 2562 และจากจุดเริ่มต้นการระบาดในประเทศจีนนั้น ปัจจุบัน โควิด-19 ได้แพร่ขยายเป็นการระบาดใหญ่ (Pandemic) ไปยังทั่วโลก โดยมีผู้ติดเชื้อมากกว่า 4 ล้านราย และมีผู้เสียชีวิตเกือบ 3 แสนคน โดยมีการติดเชื้อแพร่กระจายไปในทุกทวีป และประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นประเทศที่มีผู้จำนวนผู้เสียชีวิตต่อประชากรหนึ่งแสนคน โดยมีตัวเลขสูงกว่า 8 หมื่นคน คิดเป็นร้อยละ 24.7 ของผู้ติดเชื้อรวมกว่า 1.3 ล้านคน สำหรับสถานการณ์ โควิด-19 ในประเทศไทยนั้น มีการตรวจพบผู้ติดเชื้อรายแรกเมื่อวันที่ 12 มกราคม 2563 รวมถึงพบผู้ติดเชื้อจำนวนมากเกิดหนึ่งร้อยรายต่อวัน อยู่ในระหว่างวันที่ 22 มีนาคม 2563 ถึง 3 เมษายน 2563 และพบผู้ติดเชื้อไม่ถึง 10 ราย ตั้งแต่วันที่ 27 เมษายน 2563 โดยคงสถานะผู้ป่วยต่ำกว่า 10 รายได้เป็นส่วนใหญ่ ทั้งนี้เมื่อทำการสรุปจำนวนผู้ติดเชื้อในประเทศไทยแล้ว พบว่ามีผู้ติดเชื้อสะสมถึงวันที่ 12 พฤษภาคม 2563 อยู่ที่ 3,017 คน มีผู้เสียชีวิต 56 ราย โดยจังหวัดที่มีผู้ติดเชื้อสูงสุด ได้แก่กรุงเทพมหานคร ซึ่งมีผู้ติดเชื้อสะสมถึง 1,547 ราย และมี 9 จังหวัดที่ไม่พบผู้ติดเชื้อ ได้แก่จังหวัดน่าน กำแพงเพชร พิจิตร บึงกาฬ สิงห์บุรี ชัยนาท อ่างทอง ตราด และระนอง ในช่วงที่พบการระบาดครั้งใหญ่ (Super spreader) ในประเทศไทยนั้น เกิดจากการจัดรายการมวยแชมเปี้ยนเกียรติเพชร ในวันที่ 6 มีนาคม 2563 ที่สนามมวยลุมพินี ซึ่งผู้ที่ทำการแพร่เชื้อนั้น ได้เดินทางกลับมาจากประเทศอิตาลี ซึ่งเป็นหนึ่งในประเทศที่มีการระบาดของเชื้อเป็นวงกว้าง โดยบุคคลดังกล่าวได้แพร่เชื้อให้กับผู้ที่เข้ามาภายในสนามมวยมากกว่า 50 คน และหลังจากนั้น ผู้ที่ได้รับเชื้อกว่า 50 คนนี้ ได้นำเชื้อไปแพร่กระจายให้กับส่วนต่าง ๆ ของประเทศเป็นวงกว้างต่อไป ดังนั้น จึงจะพบจำนวนผู้ป่วยจำนวนมากหลังจากการแข่งขันมวยเสร็จสิ้นแล้วประมาณ 14 วัน โดยการจะได้มาซึ่งของผู้รับเชื้อกว่า 50 คนนี้ ต้องมีการสอบสวนโรค ในกลุ่มของประชาชนกลุ่มที่เข้ามาสัมผัสกับผู้ป่วย การสอบสวนโรคโควิด-19 นั้น มีเกณฑ์การตรวจสอบจากผู้ที่มีอาการไข้ พร้อมกับมีประวัติอย่างใดอย่างหนึ่งต่อไปนี้ประกอบ ได้แก่ การเดินทางกลับมาจากพื้นที่การระบาด ตามการประกาศของกระทรวงสาธารณสุข การอาศัยอยู่ในพื้นที่เสี่ยง การสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย และการสัมผัสสัตว์แหล่งรังโรค โดยเป็นประวัติในช่วง 14 วัน ก่อนอาการป่วย โดยมีการใช้งานร่วมกับแบบสอบสวนโรค Novelcorona 2 ซึ่งนอกจากจะมีรายละเอียดของข้อมูลในลักษณะการเติมคำลงในช่องว่าง และรายการตัวเลือกแล้ว ยังมีรายละเอียดเหตุการณ์ ประวัติเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ก่อนเริ่มป่วย ไว้เป็นคำถามปลายเปิด เพื่อให้เจ้าหน้าที่ที่ทำการสอบสวนข้อมูล ได้ทำการบันทึกข้อความการสอบสวนเพิ่มเติมลงไปอีกด้วย ซึ่งอาจจะเป็นข้อมูลในส่วนของสถานที่ หรือเวลา และรายละเอียดของสถานการณ์ที่เกิดขึ้นกับผู้สงสัยว่าตนเองจะติดเชื้อไวรัสโควิด-19 จากข้อมูลในแบบสอบสวนในส่วนของ รายละเอียดเหตุการณ์ฯ นั้น จะเห็นได้ว่าเป็นการบันทึกข้อมูลที่เป็นลักษณะของข้อความ และไม่เป็นโครงสร้าง เมื่อต้องมีการบันทึกข้อมูลเป็นจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น หากต้องการสอบสวนจากเหตุการณ์ Super Spread จำเป็นต้องแยกกลุ่มหาบุคคลที่เกี่ยวข้องกับผู้แพร่เชื้อ สถานที่ที่คนเหล่านั้นเคยไป ซึ่งอาจจะทำการแพร่เชื้อต่อไปยังผู้อื่นได้อีก การหาความสัมพันธ์ของบุคคล สถานที่ และเวลา ซึ่งเป็นเรื่องที่สิ้นเปลืองทรัพยากรบุคคลเป็นอย่างยิ่ง ในการจำแนกข้อมูลด้วยแรงงานคน ดังนั้นทางผู้วิจัยจึงเห็นว่า หากมีการนำเอาระบบอัตโนมัติมาเพื่อใช้ในการสกัดข้อมูล แล้วนำข้อมูลเหล่านั้นมาวิเคราะห์แทนเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ก็จะเป็นประโยชน์ และลดระยะเวลาในการทำการสอบสอบโรคได้เป็นอย่างดีต่อไป
- วัตถุประสงค์ของโครงการ :
- 1. เพื่อศึกษาแบบฟอร์ม และวิธีการเก็บข้อมูลการสอบสวนโรคไวรัสโควิด-19 2. เพื่อวิจัยหาทฤษฎี เทคโนโลยีที่เหมาะสมมาวิเคราะห์ข้อมูลจากการสอบสวนโรค 3. เพื่อนำข้อมูลที่รวบรวมได้แบบสอบสวนโรค มาการวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล เวลา และสถานที่ 4. เพื่อให้เกิดแบบแผนการบันทึกข้อมูลแบบไร้โครงสร้าง แต่สามารถเข้าถึงหรือวิเคราะห์ข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว 5. เพื่อสร้างเครื่องมือต้นแบบด้าน NLP เพื่อนำไปใช้ในการสอบสวนโรค สำหรับสถานพยาบาลในเขตจังหวัดนครสวรรค์
- ขอบเขตของโครงการ :
- 1. การใช้ข้อมูล จากข้อมูลทุติยภูมิ จากตัวอย่างแบบสอบสวนโรค Novelcorona 2 2. การใช้ข้อมูล จากข้อมูลตัวอย่าง เพื่อตรวจสอบความแม่นยำของระบบ
- ผลที่คาดว่าจะได้รับ :
- 1. ต้นแบบระบบ AI โดยใช้ NLP เพื่อหาความสัมพันธ์ของรายการบันทึกแบบสอบสวนโรคในส่วนของ Social Networking and Relationship 2. โปรแกรมต้นแบบสำหรับการศึกษาในด้าน NLP ของหลักสูตรวิทยาการคอมพิวเตอร์ หรือที่เกี่ยวข้อง 3. แนวทางการบันทึกคำตอบให้กับคำถามปลายเปิดสำหรับการสอบสวนโรค เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพให้กับระบบอัตโนมัติในการทำความเข้าใจกับข้อมูลที่ได้บันทึกไว้
- วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล :
- 1. เตรียมความพร้อม หาข้อมูลในรูปแบบทุติยภูมิ เพื่อนำมาใช้ในงานวิจัย 2. ออกแบบการทดลอง 3. พัฒนาระบบ NLP Healthcare ในส่วนของ Data Extraction 4. พัฒนาระบบ NLP Healthcare ในส่วนของ Social Networking and Relationship 5. ทดสอบกับข้อมูลตัวอย่าง 6. สรุปผลดำเนินงาน 7. ทำรายงานสรุปผลโครงการ 8. จัดทำเอกสารเผยแพร่ผลงานวิจัย
- คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) :
- การอ่านข้อความ จากแบบสอบส่วนโรค เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่าง บุคคล สถานที่ และเวลา ด้วยการใช้ NLP
- รายชื่อนักวิจัยในโครงการ :
-
ลำดับที่ รายชื่อ ประเภทนักวิจัย บทบาทหน้าที่ สัดส่วน 1 นายถิรภัทร มีสำราญ นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย หัวหน้าโครงการวิจัย 40% 2 นายวิฑูร สนธิปักษ์ นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 40% 3 นายภาสกร วรอาจ นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 20%
สถาบันวิจัยและพัฒนา
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ ศูนย์การศึกษาย่านมัทรี398/1 หมู่ 3 ตำบลย่านมัทรี อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์ 60130
