รายละเอียดโครงการวิจัย
- ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) :
- ชนิดและปริมาณของแพลงก์ตอนและคุณภาพน้ำในบ่อโคลนสำหรับกระบือ กรณีศึกษา ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์
- ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) :
- Species and distribution of phytoplankton and water quality in the swamp water buffalo in mud pond : Case study Tha Nam Oi Subdistrict Phayuha Khiri District Nakhon Sawan Province
- หน่วยงานเจ้าของโครงการ :
- คณะเทคโนโลยีการเกษตรและเทคโนโลยีอุตสาหกรรม
- ลักษณะโครงการวิจัย :
- โครงการวิจัยเดี่ยว
- ลักษณะย่อยโครงการวิจัย :
- ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย
- ประเภทโครงการ :
- โครงการวิจัยใหม่
- วันเริ่มต้นโครงการ :
- 2 พฤศจิกายน 2563
- วันสิ้นสุดโครงการ :
- 30 มิถุนายน 2564
- ประเภทของการวิจัย :
- งานวิจัยเชิงสำรวจ
- ความสำคัญและที่มาของปัญหา :
- กระบือเป็นสัตว์คู่บ้านคู่เมืองที่เลี้ยงกันในประเทศไทยมาช้านาน ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรมโดยเฉพาะการปลูกข้าวซึ่งต้องอาศัยกระบือเป็นหลักในด้านแรงงาน คือ ใช้ไถ คราด ลากเข็น ข้าวหลังเก็บเกี่ยว และนวดข้าว เนื่องจากกระบือมีขนาดใหญ่ มีแรงมาก มีกีบเท้าขนาดใหญ่จึงเหมาะที่จะใช้ทำนาในราบลุ่มและมีน้ำหนักมากได้ดี การเลี้ยงกระบือยังเหมาะกับระบบการเกษตรแบบพอเพียง หรือเกษตรยั่งยืน สำหรับเกษตรกรที่มีพื้นที่ทำกินน้อย เพราะเกษตรกรมีภูมิปัญญาและพื้นที่เลี้ยงอยู่แล้ว ใช้มูลเป็นปุ๋ยปรับปรุงดิน และผลิตลูกขายเพิ่มรายได้ (กรมปศุสัตว์, 2556) ในปัจจุบันอาชีพการเลี้ยงกระบือเพื่อการอนุรักษ์สายพันธุ์ได้รับความนิยมอย่างมาก แต่การเลี้ยงกระบือในบางช่วงสภาพอากาศร้อนมาก ทำให้ควายที่เลี้ยงไว้มีอาการหงุดหงิดไม่กินหญ้า จำเป็นอย่างยิ่งเกษตรกรผู้เลี้ยงกระบือจะต้องจัดหาบ่อน้ำเพื่อให้กระบือลง เล่นน้ำและนอนปลัก นับเป็นการผ่อนคลายของกระบือได้อย่างดี น้ำในบ่อนอนของกระบือนอกจากสามารถนำมารดผัก ผลไม้ต่าง ๆ ได้ หากต้องการใช้ประโยชน์ในบ่อเลี้ยงให้เต็มที่ น่าจะสามารถเลี้ยงสัตว์น้ำให้เจริญเติบโตในบ่อที่มีปริมาณน้ำเพียงพอ ซึ่งสัตว์น้ำที่นำมาเลี้ยงในบ่อต้องทนได้ในสภาพแวดล้อมที่จำกัด ซึ่งยังไม่พบการรายงานการนำเอาสัตว์น้ำไปเลี้ยงในพื้นที่ดังกล่าว มีเพียงสัตว์น้ำที่อยู่ตามธรรมชาติเท่านั้น ดังนั้นผู้วิจัยจึงมีความคิดใช้ประโยชน์จากน้ำที่บ่อกระบือนอนนั้นนำมาเลี้ยงสัตว์น้ำที่เหมาะสม จึงสนใจศึกษาข้อมูลคุณภาพน้ำในบ่อโคลนสำหรับกระบือ รวมทั้งปริมาณแพลงก์ตอนที่เป็นอาหารธรรมชาติของสัตว์น้ำ เพื่อนำเอาข้อมูลดังกล่าวมาวางแผนเลี้ยงสัตว์น้ำที่เหมาะสมกับบ่อดังกล่าว หากสามารถเลี้ยงสัตว์น้ำได้จะทำให้เกษตรกรมีอาหารจำพวกโปรตีนอีกทางหนึ่ง หรือหากมีปริมาณมากพอจะสามารถสร้างรายได้ให้แก่เกษตรกร ทำให้เกิดความยั่งยืนในชุมชนต่อไป
- วัตถุประสงค์ของโครงการ :
- 1. เพื่อศึกษาชนิดและปริมาณของแพลงก์ตอนในบ่อโคลนสำหรับกระบือ 2. เพื่อศึกษาคุณภาพน้ำในบ่อโคลนสำหรับกระบือเพื่อเป็นข้อมูลในการนำสัตว์น้ำมาเลี้ยงต่อไป
- ขอบเขตของโครงการ :
- โครงการวิจัยนี้ดำเนินการร่วมกับเกษตรกร โดยใช้น้ำจากบ่อโคลนสำหรับกระบือ โหนก หลุม ควาย ต. ท่าน้ำอ้อย อ. พยุหะคีรี จ. นครสวรรค์ เพื่อศึกษาชนิดของแพลงก์ตอนที่เป็นแพลงก์ตอนที่ผ่านการกรองด้วยถุงกรองขนาดตา 60 ไมครอน
- ผลที่คาดว่าจะได้รับ :
- 1. ทราบชนิดและปริมาณของแพลงก์ตอนในบ่อโคลนสำหรับกระบือ 2. ทราบคุณภาพน้ำในบ่อโคลนสำหรับกระบือเพื่อเป็นข้อมูลในการนำสัตว์น้ำมาเลี้ยงต่อไป 3. เกษตรกรนำข้อมูลที่ได้ไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่
- วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล :
- ศึกษาชนิด ความหนาแน่นของแพลงก์ตอน และคุณภาพน้ำจากบ่อโคลนสำหรับกระบือ ดำเนินการโดยเก็บตัวอย่างน้ำ จากเกษตรกรผู้เลี้ยงกระบือจำนวน 3 ราย โดยเก็บตัวอย่างเดือนละ 1 ครั้งๆ เป็นเวลา 1 ปี โดยใช้กระบอกตวงน้ำขนาดความจุ 1 ลิตรเก็บน้ำทิ้งจากบ่อ แล้วกรองผ่านถุงกรองขนาดตา 60 ไมครอน จากนั้นนำตัวอย่างแพลงก์ตอนที่เก็บได้มาวิเคราะห์เพื่อแยกชนิดโดยใช้คู่มือการแยกชนิดแพลงก์ตอนพืช และ แพลงก์ตอนสัตว์ของ ลัดดา (2542) และบันทึกภาพของแพลงก์ตอน ด้วยกล้องจุลทรรศน์ Olympus DP12 ส่วนการวิเคราะห์ปริมาณแพลงก์ตอนทำโดยการนับจำนวนแพลงก์ตอนด้วย Sedgewick-Rafter แล้วนำมาคำนวณหาความหนาแน่นตามวิธีของ ลัดดา (2542) การวิเคราะห์สมบัติทางกายภาพ สมบัติทางเคมี ตามหลักการวิเคราะห์น้ำของ APHA (2005) โดยวิเคราะห์ค่าพารามิเตอร์ต่างๆ ดังนี้ ความเป็นกรด-ด่าง อุณหภูมิ ค่าความนำไฟฟ้า ความเป็นด่าง ความกระด้าง ออกซิเจนที่ละลายในน้ำ ปริมาณของแข็งทั้งหมด ฟอสฟอรัสที่ละลายในน้ำ แอมโมเนีย และไนไตรท์
- คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) :
- -
- รายชื่อนักวิจัยในโครงการ :
-
ลำดับที่ รายชื่อ ประเภทนักวิจัย บทบาทหน้าที่ สัดส่วน 1 นางสาวจามรี เครือหงษ์ นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย หัวหน้าโครงการวิจัย 50% 2 นางสาวจงดี ศรีนพรัตน์วัฒน นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 25% 3 นางสาวสุรภี ประชุมพล นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 25%
สถาบันวิจัยและพัฒนา
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ ศูนย์การศึกษาย่านมัทรี398/1 หมู่ 3 ตำบลย่านมัทรี อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์ 60130
