รายละเอียดโครงการวิจัย
- ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) :
- แนวทางการส่งเสริมและพัฒนาการเพาะเลี้ยงปลากัด กรณีศึกษากลุ่มเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลากัดตำบลบางม่วง อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์
- ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) :
- The guidelines for promotion and Developing of Fighting Fish culture : a case study Siamese Fighting Fish Farmers Group, Bang Muang Sub-district, Mueang District, Nakhon Sawan Province
- หน่วยงานเจ้าของโครงการ :
- คณะเทคโนโลยีการเกษตรและเทคโนโลยีอุตสาหกรรม
- ลักษณะโครงการวิจัย :
- โครงการวิจัยเดี่ยว
- ลักษณะย่อยโครงการวิจัย :
- ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย
- ประเภทโครงการ :
- โครงการวิจัยใหม่
- วันเริ่มต้นโครงการ :
- 11 ธันวาคม 2563
- วันสิ้นสุดโครงการ :
- 10 ธันวาคม 2564
- ประเภทของการวิจัย :
- งานวิจัยเชิงสำรวจ
- ความสำคัญและที่มาของปัญหา :
- ปลากัดปลากัดไทย (Betta splendens Regan, 1910) เป็นปลาสวยงามและเป็นปลาที่ใช้เพื่อเกมกีฬาชนิดพื้นเมืองของไทย การผลิตปลากัดเพื่อการค้ามีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องและมีการส่งออกปลาสวยงามเป็นอันดับหนึ่ง โดยในปี 2561 มีการส่งออกปลากัดเฉลี่ยเดือนละประมาณ 1.6 ล้านตัว คิดเป็นมูลค่าเดือนละประมาณ 14 ล้านบาท (ด่านตรวจสัตว์น้ำท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ, 2561) จังหวัดนครสวรรค์ ถือเป็นแหล่งเลี้ยงปลากัดขนาดใหญ่ที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งของประเทศ และปลากัดได้ถูกพัฒนาสายพันธุ์ให้มีขนาดใหญ่ขึ้น มีสีสันที่สวยงามและหลากหลายขึ้น เรียกว่า “ปลากัดหม้อ” นิยมเลี้ยงในภาชนะขนาดเล็กและแคบ เช่น ขวดโหล ขวดน้ำอัดลม เป็นต้น อีกทั้งยังได้พัฒนาสายพันธุ์ในแง่ของความเป็นปลาสวยงามพร้อมกับดึงสายพันธุ์ปลากัดหลายสายพันธุ์ เช่น ปลากัดจีน ที่มีเครื่องครีบยาว หรือปลากัดแฟนซี ที่มีสีสันหลากหลายสวยงาม ปลากัดคราวน์เทล หรือ ปลากัดฮาร์ฟมูน เป็นต้น มาผสมพันธุ์แบบไขว้เพื่อหาพันธุ์ใหม่ที่มีลักษณะสวยงามตามความชอบปริมาณอาหารที่ให้ เกษตรกรในเขตตำบลบางม่วง อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์ มีผู้เพาะเลี้ยงปลากัดมากกว่า 60 ราย มีการผลิตลูกปลามากกว่า 2,000 บ่อ ปลาที่มีราคาจำหน่าย ปลาเกรดเอ ตัวละ 300 บาท ขนาดรองลงมา ตัวละ 200 บาท ตลาดขายส่งอยู่ที่ตลาดนัดจตุจักร มีทั้งแบบมารับเอง ไปส่ง หรือบางครั้งไปขายเอง ตลาดปลากัดสวยงามยังมีแนวโน้มสูงขึ้น เนื่องจากนิยมเลี้ยงกันแพร่หลาย โดยเฉพาะตลาดต่างประเทศที่สนใจและมีกำลังซื้อปลามาก แต่ส่วนมากประสบปัญหาในเรื่อง การเพาะและการอนุบาลลูกปลามีอัตราการรอดตายต่ำ อาหารมีชีวิตไม่เพียงพอ โรคและการรักษาโรคปลา ความรู้ทางด้านธุรกิจและการขายต่างประเทศ เป็นต้น ดังนั้น จึงเห็นว่าการศึกษาแนวทางในการพัฒนาและส่งเสริมการเพาะเลี้ยงปลากัด มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อใช้เป็นแนวทางในการในการพัฒนาและส่งเสริม นำไปแก้ไขปรับปรุง กระบวนการผลิตเพื่อให้ฟาร์มเข้าสู่ระบบที่ได้มาตรฐาน เป็นที่ยอมรับของประเทศและต่างประเทศ รวมทั้งสร้างความมั่นใจในด้านมาตรฐานการผลิตที่สามารถแข่งขันในตลาดได้อย่างยั่งยืน ตลอดจนเป็นแหล่งเรียนรู้การเพาะเลี้ยงปลากัดที่สำคัญเพื่อเผยแพร่ให้แก่เกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลากัดกลุ่มอื่น ๆ ทั้งในจังหวัดนครสวรรค์และใกล้เคียง
- วัตถุประสงค์ของโครงการ :
- 1.เพื่อศึกษาสภาพพื้นฐานทางสังคมและเศรษฐกิจของกลุ่มผู้เพาะเลี้ยงปลากัด 2.เพื่อศึกษาสภาพการเพาะเลี้ยงปลากัดและปัญหาในการเพาะเลี้ยงปลากัด 3.เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาและการแก้ปัญหาในการเพาะเลี้ยงปลากัด 4.เป็นข้อมูลพื้นฐานในการส่งเสริมและพัฒนาแก้ไขปัญหาให้เกษตรกรในอนาคต 5.กลุ่มเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลากัดบางม่วง ได้ทราบปัญหาและแนวทางการพัฒนา เพื่อหน่วยงานภาครัฐได้ช่วยเหลือในอนาคต
- ขอบเขตของโครงการ :
- เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ
- ผลที่คาดว่าจะได้รับ :
- 1. ทราบข้อมูลเบื้องต้นในการพัฒนากลุ่มผู้เพาะเลี้ยงปลากัด 2. ทราบปัญหาของและแก้ไขปัญหาเบื้องต้นให้กับเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลากัดในจังหวัดนครสวรรค์ 3. ได้แนวทางในการส่งเสริมและพัฒนาการเพาะเลี้ยงปลากัด เพื่อให้เกิดความยั่งยืนของกลุ่มผู้เพาะเลี้ยงปลากัดต่อไป
- วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล :
- 1.วิธีการดำเนินการวิจัย การศึกษาได้กำหนดระเบียบการศึกษาโดยการศึกษาเชิงปริมาณ (Quantitative research) เป็นหลัก เพื่อนำข้อมูลที่เป็นตัวเลขใช้ในการวิเคราะห์อ้างอิงนัยสำคัญทางสถิติ และการใช้วิธีการศึกษาเชิงคุณภาพ (Qualitative research) ที่ได้จากการเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนามมาสนับสนุนเพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือให้มากยิ่งขึ้น ในการศึกษาครั้งนี้ประกอบด้วย ประชากร กลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือในการศึกษา วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลและการวิเคราะห์ข้อมูล ดังต่อไปนี้ 1.1 ประชากร ประชากรที่ศึกษา คือ เกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลากัดในตำบลบางม่วงจังหวัดนครสวรรค์ 1.2 เครื่องมือในการศึกษา 1) ชนิดของเครื่องมือ การศึกษาครั้งนี้ใข้แบบสัมภาษณ์เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล ซึ่งมีการสัมภาษณ์ 5 ขั้นตอนคือ ตอนที่ 1 ลักษณะพื้นฐานทางเศรษฐกิจและสังคมของเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลากัด ตอนที่ 2 สภาพการเพาะเลี้ยงปลากัดของเกษตกร ตอนที่ 3 สภาพการได้รับการส่งเสริมและพัฒนาการเพาะเลี้ยงปลากัดของเกษตรกร ตอนที่ 4 สภาพปัญหาการเพาะเลี้ยงปลากัดของเกษตกร ตอนที่ 5 สภาพความต้องการรับการส่งเสริม สนับสนุน พัฒนาธุรกิจของเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลากัด 2) ขั้นตอนการสร้างเครื่องมือ การสร้างเครื่องมือในการศึกษามีขั้นตอนดังต่อไปนี้ 2.1) ศึกษาข้อมูลที่เกี่ยวกับวัตถุประสงค์ของการศึกษา ขอบเขตการศึกษา วรรณกรรม และผลการวิจัย เพื่อใช้เป็นแนวทางในการกำหนดเนื้อหาของแบบสัมภาษณ์ 2.2) จัดทำแบบสัมภาษณ์ ซึ่งปะกอบด้วยคำถามและคำตอบที่ได้จากเนื้อหาและวัตถุประสงค์ของการศึกษา 2.3) นำแบบสัมภาษณ์ให้ผู้ทรงคุณวุฒิตรวจสอบ เพื่อขอคำชี้แนะและปรับปรุงแก้ไข 2.4) ก่อนการเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนาม ทำการทดสอบเครื่องมือ (pre-test) โดยนำแบบสัมภาษณ์ไปทดสอบกับประชากรที่ไม่ใช้กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 30 ราย เพื่อ พิจารณาความยากง่ายและความเหมาะสมของภาษา และข้อเสนอแนะเพิ่มเติมจากผู้ให้สัมภาษณ์ เพื่อความสมบูรณ์ของแบบสัมภาษณ์และข้อมูลที่ต้องการ 2.5) ปรับปรุงแก้ไขแบบสอบสัมภาษณ์ที่ยังไม่สมบูรณ์ และให้ผู้ทรงคุณวุฒิพิจาณาตรวจสอบก่อนนำไปเก็บรวบรวมข้อมูล 1.3 วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล ประสานกับหน่วยงานเจ้าหน้าที่ภาครัฐที่เกี่ยวข้อง เพื่อชี้แจงวัตถุประสงค์ และ จัดเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ ประมงจังหวัด ประมงอำเภอในพื้นที่ นัดหมายเกษตรกรเพื่อรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์พบกันระหว่างเกษตกรและผู้สัมภาษณ์ โดยใช้ผู้วิจัยและนักศึกษาจำนวน 4 คนเป็นผู้สัมภาษณ์ ในขั้นตอนของการรวบรวมสภาพปัญหาของเกษตรกรอาจจำเป็นต้องมีการ KM เพื่อสรุปปัญหาต่าง ๆ อาจมีการลงมือปฏิบัติเพื่อทดลองและแก้ปัญหาให้เกษตรกรเบื้องต้น และ KM สรุปปัญหาและการแก้ไขปัญหารวมทั้งการพัฒนาในด้านความรู้ต่าง ๆ 1.4 การวิเคราะห์ข้อมูล เมื่อเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เกษตรกรจนครบตามจำนวนกลุ่มตัวอย่างแล้ว ทำการตรวจสอบความถูกต้อง ความสมบูรณ์ของข้อมูลในแบบสัมภาษณ์แต่ละชุด จากนั้นนำข้อมูลมาวิเคราะห์ด้วยวิธทางสถิติ โดยใช้เครื่องมือคอมพิวเตอร์โปรแกรมสำเร็จรูป เพื่อเป็นเครื่องมือในการช่วยวิเคราะห์ข้อมูล ซึ่งการวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติของค่าตัวแปรบางตัวอาจจมีการเปลี่ยนรูปแบบ หรือการตัดกลุ่มเพื่อความสะดวกในการวิเคราะห์ข้อมูล 2. สถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล เกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลากัดตำบลบางม่วง อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์
- คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) :
- -
- รายชื่อนักวิจัยในโครงการ :
-
ลำดับที่ รายชื่อ ประเภทนักวิจัย บทบาทหน้าที่ สัดส่วน 1 นางสาวจามรี เครือหงษ์ นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย หัวหน้าโครงการวิจัย 50% 2 นางสาวจงดี ศรีนพรัตน์วัฒน นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 20% 3 นางสาวสุรภี ประชุมพล นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 20% 4 นายปริญญา พันบุญมา นักวิจัยภายนอกมหาวิทยาลัย ผู้ร่วมวิจัย 10%
สถาบันวิจัยและพัฒนา
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ ศูนย์การศึกษาย่านมัทรี398/1 หมู่ 3 ตำบลย่านมัทรี อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์ 60130
