รายละเอียดโครงการวิจัย
- ชื่อโครงการ (ภาษาไทย) :
- แบบจำลองไข้ปวดข้อยุงลาย
- ชื่อโครงการ (ภาษาอังกฤษ) :
- Simulation of Chikungunya
- หน่วยงานเจ้าของโครงการ :
- คณะเทคโนโลยีการเกษตรและเทคโนโลยีอุตสาหกรรม
- ลักษณะโครงการวิจัย :
- โครงการวิจัยเดี่ยว
- ลักษณะย่อยโครงการวิจัย :
- ไม่อยู่ภายใต้แผนงานวิจัย/ชุดโครงการวิจัย
- ประเภทโครงการ :
- โครงการวิจัยใหม่
- วันเริ่มต้นโครงการ :
- 1 ตุลาคม 2559
- วันสิ้นสุดโครงการ :
- 30 กันยายน 2560
- ประเภทของการวิจัย :
- การวิจัยพื้นฐาน
- ความสำคัญและที่มาของปัญหา :
- (“WHO | Chikungunya,” n.d.) จากข้อมูลขององค์กรอนามัยโลก โรคไข้ปวดข้อยุงลายได้ถูกตรวจพบมามากกว่า 50 ปี โรคติดเชื้อไวรัสชิคุนกุนยา (CHIKV) โดยมียุงลายเป็นพาหะนำโรคทั้งยุงลายบ้านและยุงลายสวน ไวรัสของไข้ปวดข้อยุงลายมีทั้งหมดสามสายพันธุ์ ได้แก่ เอเชีย แอฟริกาตะวันตก และแอฟริกาตะวันออก/กลางใต้ มีการพบการแพร่กระจายไปยังประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกไม่ต่ำกว่า 60 ประเทศ ในทวีป เอเชีย แอฟริกา ยุโรป และอเมริกา นอกจากนี้ยังเป็นปัญหาหลักของกลุ่มประเทศในพื้นที่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ด้วยการพบผู้ป่วยที่มีจำนวนมากในประเทศสิงคโปร์ มาเลเซีย และไทย โดยตั้งแต่ในปี 2548 มีรายงานว่าได้ตรวจพบผู้ป่วยด้วยไข้เลือดออกยุงลายมากกว่า 1.9 ล้านคน ในประเทศ อินเดีย อินโดนิเซีย มัลดีฟ พม่า และไทย และได้กระจายไปในทวีปยุโรปในปี 2550 ด้วยการตรวจพบผู้ป่วย 197 ราย สำหรับประเทศไทย เป็นประเทศที่ตั้งอยู่ในเขตร้อนชื้น ซึ่งต้องเผชิญปัญหาที่เกิดจากยุง ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อสุขภาพของประชากรชาวไทย ด้วยสถานที่ตั้งทางภูมิศาสตร์และสภาพอากาศในเขตร้อน ดังนั้นจึงเป็นปัจจัยหนุนให้เกิดการแพร่ขยายพันธุ์ยุง การถูกกัดด้วยยุงตัวเมีย สามารถนำไปสู่โรคต่าง ๆ ได้ เช่น ไข้เหลือง มาลาเรีย ไข้ปวดข้อยุงลาย และไข้เลือดออก เป็นต้น ไข้ปวดข้อยุงลาย มีการตรวจพบครั้งแรกที่กรุงเทพในปี 2501และหลังจากนั้นได้พบในจังหวัดอื่นอีกหลายจังหวัดในระหว่างปี 2519 ถึง 2538 ต่อมาในระหว่างปี 2551 ถึง 2552 ได้เกิดการระบาดครั้งใหญ่ในทางตอนใต้ของประเทศไทย โดยมีผลกระทบกับจำนวนประชากรไม่ต่ำกว่า 50,000 คน ถึงแม้ว่าการแพร่กระจายของไข้ปวดข้อยุงลายไม่ได้เกิดการระบาดทั่วประเทศ แต่ก็เป็นปัญหาต่อเนื่องของประเทศไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งการระบาดในทางภาคใต้ของประเทศ รวมถึงบางส่วนของประเทศ ดังนั้นไข้ปวดข้อยุงลายถือว่าเป็นปัญหาสำคัญในประเทศเขตร้อนมากที่สุดโรคหนึ่ง แบบจำลองการระบาดของโรคจึงเป็นเครื่องมือสำคัญในการเฝ้าติดตามโรคในพื้นที่เฉพาะต่าง ๆ การใช้แบบจำลองเพื่อนำมาวางแผนรับมือการแพร่ระบาดซึ่งจะเป็นข้อมูลที่ใช้ในการป้องกัน และควบคุมการแพร่ระบาดของโรคต่อไป
- วัตถุประสงค์ของโครงการ :
- 1. สร้างเครื่องมือใหม่เพื่อใช้ในการจำลองการเกิดไข้ปวดข้อยุงลาย ด้วยปัจจัยต่าง ๆ ที่เกื้อหนุนให้เกิดการระบาดของโรค 2. เพื่อสร้างเครื่องมือใหม่ให้กับนักสาธารสุข นำไปวางแผนการป้องกันไข้ปวดข้อยุงลาย 3. สร้างเครื่องมือใหม่ ที่ยอมให้นักสาธารสุขปรับแต่งปัจจัยการเกิดโรค เช่น การเพิ่มปริมาณประชากรยุง และปัจจัยการป้องกันโรค เช่น การใช้สารเคมีควบคุมปริมาณประชากรยุง หรือการกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุง เพื่อนำผลการศึกษาที่ได้ไปประยุกต์ใช้กับการควบคุมโรคต่อไป
- ขอบเขตของโครงการ :
- - พื้นที่ พื้นที่ที่มีการระบาดของโรคในประเทศไทย ได้แก่ พัทลุง นราธิวาส ระยอง เป็นต้น - ด้านข้อมูล กระทรวงมหาไทย สำหรับรายละเอียดเกี่ยวกับจำนวนประชากร เขตจังหวัด อำเภอ และตำบล สำนักโรคติดต่อนำโดยแมลง สำหรับข้อมูลจำนวนผู้ป่วยในแต่ละพื้นที่ สถิติการสำรวจจำนวนตัวโม่งของยุง กรมอุตุนิยมวิทยา สำหรับข้อมูลทางด้านสภาพอากาศ - ด้านเวลา ปีงบประมาณ พ.ศ. 2560
- ผลที่คาดว่าจะได้รับ :
- วิธีการดำเนินการวิจัย และสถานที่ทำการทดลอง/เก็บข้อมูล :
- 1. ศึกษาปัญหาด้านการระบาดของโรค 2. ศึกษารูปแบบการแพร่เชื้อระหว่าง Host และ Vector 3. ทบทวนข้อมูลที่เกี่ยวข้องย้อนหลังไป 3-5 ปี ประกอบด้วย จำนวนประชากรคน และ ยุง จำนวนผู้ป่วย สภาพอากาศ จากเขตพื้นที่ดำเนินการ 4. ศึกษาทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินการวิจัย 5. สอบถามความต้องการเพิ่มเติม จากนักสาธารสุขหรือนักวิชาการที่เกี่ยวข้อง 6. เก็บรวบรวมข้อมูลที่ใช้ในงานวิจัย และทำการประมวลผลเบื้องต้น 7. สร้างแบบจำลอง ทดลอง แปลผลด้วยซอฟต์แวร์ที่จัดทำขึ้นมา 8. ตรวจสอบความถูกต้องโดยการเปรียบเทียบผลลัพธ์ของแบบจำลอง กับรายงานจริงจากทางกระทรวงสาธารณสุข 9. สรุปผลและจัดทำเล่มวิจัย
- คำอธิบายโครงการวิจัย (อย่างย่อ) :
- การสร้างแบบจำลองทางคอมพิวเตอร์เพื่ออธิบาย หรือศึกษาการระบาดของไข้ปวดข้อยุงลาย
- รายชื่อนักวิจัยในโครงการ :
-
ลำดับที่ รายชื่อ ประเภทนักวิจัย บทบาทหน้าที่ สัดส่วน 1 นายถิรภัทร มีสำราญ นักวิจัยภายในมหาวิทยาลัย หัวหน้าโครงการวิจัย 100%
สถาบันวิจัยและพัฒนา
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ ศูนย์การศึกษาย่านมัทรี398/1 หมู่ 3 ตำบลย่านมัทรี อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์ 60130
